Tuin van de toekomst: Een microboerderij binnen handbereik
Dat we de volgende decennia voor enorme uitdagingen staan, is een op deur intrappen. Neen, we gaan het hier niet over problemen, wel over oplossingen hebben. Alle wereldproblemen kunnen opgelost worden in een tuin, wordt wel eens gezegd. Laten we dat als uitgangspunt nemen. In drie artikels neem ik je mee naar de tuin van de toekomst en bekijken we samen welke belangrijke rol die kan spelen. We beginnen met microboerderijen die de principes van permacultuur toepassen in tuinen waar je door slim ruimtegebruik en diverse aanplantingen een overvloed aan voedsel kan oogsten.
Asperge staat te boek als de koningin der groenten. Dat klopt als een bus. Het is echt wel de meerjarige groente bij uitstek. Plant je een voedselbos, leg je een permacultuurtuin aan of wil je simpel weg meer voedsel uit een siertuin halen: plant asperge. Prachtige planten, veel oogst en bijzonder weinig werk. Of iets concreter geformuleerd: 1 keer planten en je kan 10-20 jaar oogsten en dat allemaal met 5 min teelt“werk” per m²/jaar. Tenminste als je een onderhoudsvrij bed hebt aangelegd. En dan hoef je al helemaal geen rekening te houden met de grondsoort...
#Blijf in uw kot - serre special
Pastinaak (Pastinaca sativa) is al lang geen vergeten groente meer want je kan pastinaken krijgen in zowat iedere groentewinkel of supermarkt tegenwoordig. Je betaald er wel best een aardige duit voor. Pastinaken kosten al gauw 2,79 €/kg. Dat hoef je helemaal niet te betalen want de teelt is uiterst makkelijk. Nu hoor ik je denken:
Eind januari. Tuiniers hebben het gehad met de winter en staan te popelen om aan de slag te gaan. Tomatenzaad wordt bovengehaald zodat ze binnen kort lekker vroeg kunnen gaan oogsten. Tenminsten, dat is toch het idee. Maar...na 6 weken heb je planten die klaar zijn om naar buiten te gaan, alleen kan je er nergens mee naar toe. Het is nog veel te koud in de tuin. 
Goede compost , we hebben er altijd te weinig van. Bijkopen is vaak geen optie. Het spul dat je aankoopt is wel zwart en heet compost maar heeft niet dezelfde kwaliteiten. Onze kippen produceren een paar kubieke meter compost per jaar maar hoe hard ze ook hun best doen. Daar komen we niet mee toe. Eén van mijn belangrijke tuingeheimen – en meerdere generaties (kasteel)tuiniers voor mij- is het gebruik van broeihopen zowel buiten als in de serre. De grond word rijker én warmteminnende gewassen krijgen een fikse voorsprong.
Stel: je wil prei kweken of een appelboom planten. Dan heb je de keuze uit een overweldigend aantal rassen. Waar moet je dan op letten om de juiste keuze te maken? Voor wie tuiniert is ras geen beladen term. Het ene ras groente of fruit is het andere niet, daar komt het ongeveer op neer. De keuze van het ras waar je mee aan de slag gaat, is van enorm belang. Een belang dat dikwijls onderschat wordt. Om succesvol te tuinieren zouden we beter over rassen spreken in plaats van gewassen. Want het ras, dat is de alpha en de omega tegelijkertijd.
Bomen worden niet altijd behandeld met het respect dat ze verdienen om van start te gaan met een understatement van jewelste. Ze worden beschuldigd van het onderscheppen van zonlicht, blaadjes in de dakgoot, rottende vruchten die naar beneden vallen omdat ze niet geplukt worden, plakkende auto 's in de zomer, enz... Afzagen is vaak de eerste maatregel die in beeld komt. Voor je de boom met bijl of kettingzaag te lijf gaat is het verstandig even stil te staan bij de enorme waarde die bomen in een verstedelijkt gebied bieden. Niet alleen voor vogels en bijen. Maar vooral ook voor ons mensen. Want eens afgezaagd is het te laat natuurlijk.
Goede wijn behoeft geen krans, wel een recept.. In dit artikel zes van onze favoriete wijnrecepten Wijnen die we al ettelijke keren gemaakt hebben en daardoor het recept naar onze hand gezet. De wijnen uit deze receptenbundel hebben een zoetige, fruitige toets. Veel fruit, weinig water is ons motto als het op wijn maken aan komt.
Waarom is de titel van dit artikel "staple number 3"? Omdat pompoen in onze tuin een belangrijke derde plaats in neemt na aardappel en pastinaak. Pompoen verafgoden we! Niet alleen om er soep mee te maken of als halloweendecoratie aan de voordeur. Wel om jaarrond te gebruiken als basisingrediënt. Zeer hoge producties per m², weinig werk, vruchten die je twee jaar kan bewaren en de hele plant is eetbaar...en lekker! Waarom we pompoen staple number 3* noemen ligt dus wel voor de hand.
Leifruit is een streling voor het oog en kan bijzonder handig zijn om fruit te oogsten van onbenutte verticale oppervlaktes zoals gevels en tuinschuttingen. Peer staat te boek als het leifruitsoort bij uitstek. Er zijn heel wat meer fruitsoorten die je kan leiden. Een overzicht van enkele minder bekende leifruitsoorten. Geen perfecte tekeningen zoals je die in fruitboekjes ziet maar wel echte foto 's van echte bomen.
Welke rassen gebruik je best in de tuin? Oude of nieuwe? Nuance is op zijn plaats vooraleer we zomaar in vakjes van oud of nieuw gaan denken. Beide zijn nodig. Waarom? Oud is niet altijd aangepast aan onze smaak en keukenverwachtingen. Nieuwe rassen zijn niet altijd aangepast om door tuiniers in een tuin verbouwd te worden zonder overdreven in de watten gelegd te worden... Kortom, het is geen zwart-wit verhaal.
Het leiden van fruitbomen is een knap staaltje van hovenierskunst en heeft iets aristocratisch. Kandelabers, palmetten en andere strakke leivormen sieren de tuinen van menig kasteel en historische buitenplaats en spelen tegenwoordig de hoofdrol in tuinboekjes als het over het leiden van fruitbomen gaat. Toch vergeten dergelijke boekjes vaak een groot stuk van het verhaal. 
Het is best een grappig verhaal hoe waterspinazie in onze tuin belandde. Drie jaar geleden was ik bezig met wat onderzoek rond eetbare vijverplanten. In verschillende lijstjes zag ik waterspinazie terugkomen. De plant (Ipomoea aquatica) die nauw verwant is aan zoete aardappel is een uiterst populaire groente in Azië. Dat moet ik ook eens proberen dacht ik. Bij een bezoek aan een Aziatische voedingswinkel zag ik een pakje “kang kong” liggen. We waren direct verkocht aan de smaak en uit het zelfde pakje stekten we onze eerste planten. De stekken wortelden glorieus maar de teelt wilde maar niet vlotten. Wisten wij veel dat we fout bezig waren....
