Hoe komen je potplanten de vakantie door? Tips en trics

Planten in pot telen is super handig om tal van redenen: je kan vorstgevoelige zuiderse gewassen in de zomer buiten plaatsen en tijdens koude periodes binnen zetten en versteende tuingebieden, balkons en vensterbanken omtoveren tot groene oases. Er is één groot nadeel aan het gebruik van potten. Planten nemen geen vakantie, tuiniers wel. Hoe komen je planten in pot zonder kleerscheuren de zomervakantie door tijdens je afwezigheid?

Wij knijpen er iedere zomer ook een paar keer tussen uit. Soms zijn dat maar een paar daagjes naar de andere kant van het land. Soms een weekje wat verder weg van huis.
Om onze mooie potplanten tijdens onze afwezigheid te voorzien van water passen we een aantal trucjes toe om ze zonder stress door de vakantieperiode te loodsen.

Goede buren

De makkelijkste maatregel eerst. Iemand vinden die je potten kan water geven is de oplossing bij uitstek.

Wij hebben heel goede buren. Maar ik kan die mensen het niet aandoen om de talrijke potten die in onze tuin staan allemaal water te moeten geven. Dat zou wellicht het misbruiken van hun goedheid zijn.

Potten zijn mobiel. Wij zetten een vijftal potten zoals fuchsia 's en citroenverbena die we zo goed als dagelijks moeten begieten gewoon bij onze buren tijdens de vakantie. Wij zijn zeker dat die potten goed de vakantieperiode doorkomen en voor de buren is het makkelijk dat de pot waar ze voor zorgen aan hun achterdeur staat. Heb je twintig potten dan kan je natuurlijk ook je potten verdelen over buren, familie en vrienden,...

Foto: Onze fuchsia 's en citroenverbena hebben minimum dagelijks water nodig.

Als je je potten op vakantie laat gaan bij iemand anders geef wel altijd goede instructies mee hoe ze de potten best water geven. Zo worden je lievelingsplanten tijdens je afwezigheid optimaal verzorgt.
Een flesje wijn of iets zoet meebrengen van je vakantiebestemming regelt de compensatie.

Watergeeftips: Hou er rekening mee dat niet iedereen ervaring heeft met het gieten van planten in pot. Daarom is het handig om een paar dingen te vermelden als je een pot ergens achterlaat; Niet op het blad gieten maar wel onderaan de pot, hoeveel water je geeft per dag ongeveer, enz... Vergeet vooral niet te vermelden dat ondanks wanneer het regent ze toch water mogen geven! Anders loop je het risico dat een grote plant waarvan het blad ruim buiten de pot uitsteekt uitdroogt omdat de regen amper tot bij de wortels raakt.

Verdamping beperken

Het grootste deel van onze potten blijft gewoon thuis in de tuin staan. Voor we op vakantie vertrekken zetten we de thuisblijvers allemaal mooi bij elkaar op een plaats in de schaduw (Heb je zo geen plaats dan kan je improviseren en je potten onder bijvoorbeeld een tuintafel plaatsen). Door de planten bij elkaar te zetten verdampen ze automatisch een heel stuk minder dan wanneer ze apart staan.

Vooraleer de potten neer te zetten op de schaduwrijke plaats rollen we er eerst een vloeimat uit en maken ze goed nat. Vloeimatten kunnen heel wat water opslaan en op een later tijdstip makkelijk afgeven aan de planten. De potten zelf giet je natuurlijk ook goed nat eens ze op de vloeimat staan.
Dan hangen we één kant van de mat in een grote emmer met water zodat de mat als een wiek werkt. Door de capillaire werking blijft de mat water opzuigen.

Foto: de potten worden op een schaduwrijke plaats dicht bij elkaar op een vloeidoek gezet om de verdamping te beperken.  

Nog wat tips om potplanten door de vakantie te helpen

• Kleine potjes moet je heel frequent water geven om de planten niet te laten verdrogen. Hoe groter de pot hoe meer buffer en hoe minder vaak je hoeft te gieten. Door kleine planten een week voor je reis te verpotten naar een grotere pot kan je er voor zorgen dat ze een aantal dagen zonder gieten kunnen. Tijdens je afwezigheid zullen ze inwortelen in de nieuwe potgrond en daar het benodigde water vinden.

• De soort grond die je gebruikt om in te potten bepaald hoe goed de pot water kan bufferen. Zwartveen wordt heel vaak gebruikt omdat het goedkoop is maar werkt helemaal niet zo handig. Bij het begieten houdt de potgrond heel water vast en is de grond heel zwaar maar zwartveen droogt snel uit. Eens het veen helemaal uitgedroogd is krijg je de grond niet meer nat. Potgronden met witveen en kokos zijn veel makkelijker in gebruik. Om meer vocht te bufferen in je potgrond kan je berusten op allerlei toevoegingen. Makkelijker is het om er gewoon wat compost onder te mengen dat werkt heel goed en de compost zal bovendien nog extra voeding vrij maken voor de plant.

• De soort pot: Terracotta potten kunnen door hun poreuze structuur ook een beetje water opslaan en nadien afgeven aan de plant. PLastieken potten hebben deze eigenschap niet. Denk ook aan de invloed die de potkleur heeft. Liefst zet je de potten met een donkere kleur niet aan de buitenkant van je groep potten. Zet die ergens in het midden dat de zon er niet te veel aankan.

• Terug snoeien: Hoe meer blad, hoe meer water een plant verdampt. Dat is logisch. Sommige planten kan je terugsnoeien om de verdamping te beperken. Bij bijvoorbeeld Petunia (surfinia) werkt dit heel goed. Een tweetal weken na het terugsnoeien heeft de plant nieuwe scheuten gevormd die terug gaan bloeien. Ondertussen heeft de plant een heel stuk minder water nodig gehad en bovendien zal de plant compacter blijven en langer doorbloeien in het seizoen.

• Mulch aanbrengen: op de pot zelf kan je een mulch aanbrengen van bijvoorbeeld houtsnippers. Die houden extra water vast en zullen er ook voor zorgen dat de oppervlakte van de pot minder uitdroogt. Wat ook leuk werkt is een mulch van eendekroos als je dat ergens in je buurt ter beschikking hebt. De natte eendekroos geeft de eerste dagen nog extra vocht af aan de onderliggende potgrond. Na een week is de eendekroos helemaal uitgedroogd

• Potten laten inwortelen: grotere potplanten verhuizen naar een buur of familielid kan een uitdaging zijn. Wij telen ieder jaar heel wat tomaten in pot. De potten zetten we in de tuin op de grond (potten helemaal ingraven zonder de pot te verwijderen gaat ook). Ongeveer 4 à 6 weken na het planten zijn de wortels door de draingaatjes van de pot gegroeid en zullen ze zelf op zoek gaan naar water. Deze maatregel werkt natuurlijk alleen maar als je er ruimschoots op voorhand aan begint.

• Weet je op voorhand dat je een tijdje afwezig zal zijn in de zomermaanden dan kan je daar rekening mee houden bij de aanplant van je bloembakken en soorten planten die met minder water toekomen. Geen petunia 's en vlijtige liesjes maar wel Pelargoniums en vetplanten of waterplanten in een kleine kuip:-)

• De potten in een schaal met water zetten wordt wel eens toegepast. Pas op. Niet alle planten kunnen er tegen om met hun wortels de hele tijd in het water te staan. Door zuurstoftekort krijg je al snel te maken met wortelsterfte en zal je plant niet van droogte sterven maar kan je het de plant wel behoorlijk lastig maken door een overmaat aan water. Sommige planten zijn daar heel gevoelig aan.

• Kamerplanten: Het grootste deel van onze kamerplanten staat tijdens de zomer ook buiten op het terras. Tijdens de vakantie zetten we de kamerplanten bij op de vloeimat zodanig dat in huis geen enkele pot verdroogt. De resterende paar planten binnenshuis gaan ook naar een schaduwrijke plaats binnenskamers en krijgen goed water alvorens te vertrekken.

• Bevloeiing: Je kent ze wel die bevloeiingssystemen met druppelaars die aangestuurd worden door een tijdsschakelaar of mini-computer. Zelf heb ik zo geen systeem. Het is nogal prijzig en ik heb het eigenlijk niet nodig.

Genieten maar van die vakantie!

Niets is zo lastig als je op vakantie bent dan denken aan wat er allemaal zou kunnen mislopen thuis. Over je potten moet je je helemaal geen zorgen maken. Die zullen zich wel redden als je je voorzorgen genomen hebt. Geniet van een welverdiende vakantie!