Te veel sla of koolplantjes: wat doe je er mee?

Niemand eet graag alle dagen hetzelfde. Daarom doen we er als tuiniers alles aan om de oogst zoveel mogelijk te spreiden. We gebruiken vroege en late rassen en zaaien op verschillende tijdstippen allemaal om geleidelijk aan over een lange periode onze favoriete groenten te kunnen oogsten. Maar het gebeurt iedere tuinier wel eens. Je zaait wat te veel of een zaaisel komt extreem goed uit of wat me ook al wel eens gebeurd is, het pakje zaad valt uit je handen en een  paar weken later zit je met een overschot aan planten. Kennissen, buren en vrienden hebben al genoeg sla planten gekregen en je hebt echt geen zin om 30 kroppen in rauwkost en soep te verwerken.

Wat zijn dan de opties? Er zijn er wel een paar om de oogst te spreiden zonder al te veel kunst en vliegwerk.

Een eerste optie die je hebt om de oogst te spreiden is om een deel van de oogst te vervroegen. Neen, ik bedoel niet om plantjes in een serre te gaan planten. Er zijn nog methoden te over die zorgen voor een vroegere oogst. Eén daarvan is om bij het verplanten een deel van de planten op het zaaibed te laten staan. De planten die op het zaaibed blijven staan groeien veel vlotter weg dan de plantjes die je verplant en zullen sneller oogstbaar zijn. De wortels raken immers niet beschadigt. Het verschil kan al gauw oplopen tot 2 weken voor kropsla. De methode is bovendien feilloos en je hebt minder omkijken naar de planten op zaaibed omwille van het ontbreken van verplant-stress. Deze truc kan je trouwens ook voor andere gewassen toepassen die verplant worden zoals kolen, spinazie en prei.

De volgende stap…oogstvertraging

Als je de vorige stap uitvoert heb je een deel van je planten vervroegd door ze op het zaaibed te laten staan. Een ander deel heb je verplant. Dan is een volgende logische optie om van een gedeelte van je planten de oogst te verlaten. Hoe je dat kan doen heb ik eigenlijk netjes afgekeken van de slakken. Ja, ook van slakkenschade kan je wel iets leren als je oplet.

Als slakken van een net verplant sla plantje een deel van de bladeren opeten en het groeipunt intact laten zal de slaplant in kwestie een stuk later oogstbaar zijn. Let wel! Verwijder enkel het oudere blad aan de buitenkant van de plant en laat de hartblaadjes van de plant met rust. Neem je teveel blad weg dan zal de slaplant gaan schieten, zeker bij warmer weer. Deze methode van oogsttijdstipmanipulatie kan je ook toepassen met andere planten die je in de zomer moeilijk lang kan aanhouden zonder dat ze gaan schieten of doorgroeien. Ik denk bijvoorbeeld aan bloemkool.

Door deze trucjes gecombineerd toe te passen kan je makkelijk een lange periode oogsten want je hebt drie oogstmomenten met slechts één setje planten die op hetzelfde tijdstip gezaaid zijn. Als je dertig sla plantjes hebt zijn die nu oogstbaar in bijvoorbeeld drie blokken van 10 kroppen. Dat is net iets haalbaarder natuurlijk dan alles ineens.

Er is nog een makkelijke methode om de oogst te verlaten. Ze op een (licht) beschaduwde plaats verplanten.

In de schaduw groeien planten trager. Daar kan je handig gebruik van maken door een deel plantjes in de schaduw te zetten. Natuurlijk niet overdrijven en de planten helemaal in het donker zetten. Neen. Verplant ze op een plaats waar tijdelijk schaduw heerst. Tussen andere grotere gewassen in is ideaal. Liefst gewassen die een week of vier-vijf later geruimd zullen worden. Bijvoorbeeld tussen een rij vroege prinsessenbonen. Op het moment dat je de bonen ruimt krijgen de slaplanten volop licht en kunnen ze uitgroeien. Op de plaats waar de bonen stonden kan je dan weer een nieuw gewas zaaien. De sla zal geruimd zijn tegen het moment dat het volgende gewas licht en ruimte nodig heeft. Zo maak je optimaal gebruik van plaats en microklimaat.

Want een bijkomend voordeel van de plantjes in halfschaduw te plaatsen is dat ze minder nazorg vereisen na het verplanten.

De wakkere lezer heeft het waarschijnlijk al door. Al deze trucjes ivm oogstspreiding door oogstverlating komen er op neer om tijdelijk minder gunstige groei omstandigheden te zorgen. Overdrijf niet teveel met het kunstmatig creeëren van ongunstige groeiomstandigheden want anders dan zou het wel eens kunnen zijn dat de oogst ook niet zo gunstig is .

Heb je echt veel en veel te veel plantjes?... Eet ze jong op

Nog een laatste tip.
Je moet helemaal niet wachten om de planten te verorberen tot ze volgroeid zijn. Heb je echt teveel plantjes eet ze dan jong op. Jonge slaplantjes worden in de supermarkt immers aangeboden in slamixen zoals babyleaf. De plantjes  orden daarvoor speciaal extra dik gezaaid en geoogst als baby plant. Vandaar de naam. Ook bij kolen, erwten, selder kan je de jonge planten opeten. Uit den boze zijn natuurlijk de giftige planten van de nachtschadefamilie maar dat wisten jullie waarschijnlijk al.

Als je al deze trucjes gecombineerd toepast bij een overschot aan planten eet je je geleidelijk aan alles op en hoef je niet dertig kroppen ineens te verwerken of een deel van je oogst te laten doorschieten. Het spaart bovendien werk? Met één keer zaaien heb je een halve zomer sla...