Koriander van voor- tot najaar lekker vers uit eigen tuin

 Gerechten met zuiderse roots bereiden vraagt nogal dikwijls eens om toevoeging van Koriander (Coriandrum sativum). Ook al lijkt koriander een zuiderling. De plant doet het bijzonder goed in ons klimaat. Niet alleen in de warme zomermaanden trouwens. Wij oogsten verse koriander van april tot december. Teeltbeschrijvingen voor dit gewas zijn niet dik gezaaid. Na een paar jaar experimenteren hebben we nu een makkelijke manier gevonden om onze gerechten te voorzien van koriander uit eigen tuin die we graag met jullie delen.

Van koriander gebruik je in de keuken het blad en het zaad. Maar wist je dat zelfs de wortel eetbaar is? Korianderwortel is een echte delicatesse in Thailand waar de plant speciaal voor dit doel geteeld wordt. Koriander voor de wortel telen daar ben ik nog niet echt mee bezig geweest. Ik heb wel al eens planten opgegraven maar vond nooit grote wortels. Misschien worden er speciale rassen voor gebruikt net zoals dat bij wortelpeterselie het geval is. Wie er meer over wil weten kan alvast deze webstek bezoeken waar het één en ander uitgelegd wordt over korianderwortels telen. 

Blad en zaadjes, daarvoor telen wij de plant vooral.
Laat je niets op de mouw spelden over het telen van koriander. Het is een teelt die amper ruimte in neemt, makkelijk verloopt en supersnel is.

Koriander gericht zaaien

Je hoeft de teelt niet van start te laten gaan door plantjes aan te kopen. Dat is niet alleen duurder maar bovendien houdt koriander niet van verplanten. Na wat proefjes met het gewas komt het iedere keer duidelijk naar voren dat de mooiste planten diegene zijn die direct ter plaatse worden gezaaid.

Je kan vroeg op het jaar al aan de slag om koriander te zaaien. Wij beginnen te zaaien op 15 maart in de serre en 15 april buiten. Voor vorst hoef je niet te vrezen als je vroeg zaait. De planten kunnen vlot een paar graden vorst verdragen.

Koriander gedraagt zich als een echte bladgroente. Het meeste blad wordt gevormd bij koel en vochtig weer. Bij droog en warm weer gaat de plant minder blad vormen en sneller schieten.
Daarom krijg je de beste resultaten met het telen van blad in het voorjaar. Ook laat op het jaar zaaien kan natuurlijk, zowel buiten als in de serre.

Al snel na het zaaien kan je starten met kleine hoeveelheden blad te oogsten door hier en daar een blad van de kleine plantjes af te breken. Als je dik gezaaid hebt kan je ook kiemplanten dunnen en opeten. 6-8 weken na het zaaien zijn de planten volgroeid en klaar om grotere hoeveelheden blad te oogsten.

Omdat de teelt zo snel verloopt is het een ideale tussenteelt die je kan uitvoeren tussen heel wat verschillende gewassen. Wij telen de koriander als tussenteelt tussen bijvoorbeeld uien. Om je een idee te geven over de productiviteit van koriander als tussenteelt tussen uien onze oogstcijfers van 2016. in een border (buiten) van 5,1 m² oogsten we op 31/05 1,69 kg koriander als tussenteelt. De koriander in kwestie was gezaaid op 22/04.

Om een heel seizoen lang over vers blad te beschikken kan je ofwel een heel seizoen herhaaldelijk zaaien met tussenpozen. Of je laat gewoon hier en daar een plant in bloei komen.

Koriander automatisch telen als zelfuitzaaier

Bij het oogsten van het blad laat ik steeds een paar planten onaangeroerd om ze op te laten schieten voor zaad. Wat leuk meegenomen is, is dat de fijne kantachtige bloempjes van koriander heel wat insecten aan trekken. Dat is dan ook één van de redenen dat ik altijd een korianderplant in zaad laat komen in de serre.
Een andere reden om korianderzaad in de serre te telen is dat de plant nogal hoog wordt (ca 1,5 m) en een vrij frele stengel heeft. Voorts is het in de serre makkelijk om de zaden te laten afrijpen.

Het zaad oogsten en reinigen is kinderspel. Koriander is één van de makkelijkst te schonen zaden. De schermen met rijpe zaden afplukken en de zaadjes er af wrijven. Meer is er niet nodig om je eigen zaadjes te telen die je opnieuw kan gaan gebruiken in de tuin of gewoon in je keuken om gerechten op smaak te brengen.

De zaadjes kan je gebruiken in de keuken in tal van gerechten. Even in de vijzel stoppen en draaien om wat meer smaak los te krijgen en toevoegen aan je gerecht is al wat je moet doen voor om die speciale toets aan een gerecht toe te voegen.

Ook buiten kan je de plant laten zaad vormen natuurlijk. Dan blijft de plant meestal wat kleiner. Best kan je koriander zaaien naast planten die steun kunnen bieden zoals bijvoorbeeld zwarte bes, suikermaïs, zonnebloem of andere hogere stevige planten die steun kunnen bieden. Bij het oogsten van het zaad zal er steeds wat op de grond terecht komen. Het grootste deel daarvan gaat na korte tijd al kiemen en vormt je najaarsbladoogst. Natuurlijk kan je ook een deel van je zaad gewoon niet oogsten en de schermpjes met gedroogde zaden rondstrooien in je tuin. Buiten oogsten wij de zaadjes niet. Dit doen we om onze insecten een plezier te doen. Een ander voordeel is dat koriander zo zichzelf gaat uitzaaien. Her en der komen willekeurig koriander planten te voorschijn. Niet alleen in het najaar maar ook in het daaropvolgende voorjaar.

Foto: de mooie bloemen van koriander in de serre

Door koriander te telen als zelfuitzaaier vindt je altijd wel ergens wat vers blad in de tuin om een salade of ander gerecht wat pit te geven zonder dat je iedere drie weken moet gaan zaaien. Van april tot de echte vorst inzet in het najaar kan je zo kleine hoeveelheden koriander op je bord toveren.

Wil je die enkele wintermaanden zonder verse koriander overbruggen of kook je af en toe een gerecht dat om grotere hoeveelheden blad vraagt dan kan je koriander in wat grotere hoeveelheden gaan telen in het voorjaar en het groene spul bewaren.

Voorraadje korianderblad bewaren

De zaadjes van koriander kan je gedroogd vlot bewaren. Maar hoe kan je een voorraad korianderblad aan de kant leggen voor gebruik in de wintermaanden?

Daar zijn wel een paar opties voor.

Je kan korianderblad bijvoorbeeld bewaren op zout. Laagje koriander, laagje zout en zo voort tot de bokaal vol is. Dit werkt trouwens niet alleen met koriander maar ook met andere kruiden zoals dille.

Een andere bewaarmethode is korianderconcentraat maken. De werkwijze is gelijkaardig aan het bereiden van pesto. Afwegen van de korianderblaadjes doen we niet bij de bereiding van concentraat. We nemen gewoon een paar honderd gram koriander. Strooien er zout en peper op, voegen enkele teentjes look toe (dit is optioneel) en gieten er een scheutje olijfolie over. Het geheel wordt gemixt en het groene goedje gaat in een bokaal de koelkast in. Makkelijk als je aan het koken bent. Een lepeltje concentraat toevoegen en er zit gelijk een krachtige koriandersmaak in. Af en toe smeer ik er ook een dun laagje van tussen mijn boterham. Sneetje kaas, eventueel een snee tomaat als we die hebben en een laagje koriander. Heerlijk!

Een andere methode om korianderblad te bewaren is invriezen. Net als een aantal andere tuinkruiden laat koriander zich zeer goed bewaren in de vriezer. Gewoon het blad vers in een zakje stoppen en zo de vriezer in. Wanneer je wat koriander nodig hebt haal je een paar bevroren takjes uit om je gerecht smaak te geven.

Foto 's: van links naar recht; korianderblad op zout; uit de diepvriezer, concentraat 

Koriander zelf kunnen telen is een grote luxe

Voor we koriander zo vlot konden telen aten we het niet zoveel. Want wat kost een bussel koriander in de winkel? En hoeveel gram zit er in zo 'n busseltje? Inderdaad. Het zou nogal duur zijn om dezelfde hoeveelheid die we nu verorberen aan te kopen. Om nog maar te zwijgen van de kwaliteit. Zo 'n slap hangend busseltje uit de supermarkt is niet te vergelijken met verse koriander. Vandaar dat koriander een luxeproduct is als je consument bent. Maar als tuinier, prosument zeg maar, is koriander meer een bladgroente dan een kruid. Je zal het niet meer in kleine hoeveelheden aanwenden maar er vlot mee omspringen in de keuken. Als je koriander teelt vergeet ook niet om wat zaadjes uit te delen om nog meer mensen te verwennen met deze luxueuze bladgroente.