Mooie en lekkere polyculturen aanleggen? Durf experimenteren
Wie beide lijvige boekdelen van Eric Toensmeyer 's edible forest gardens (in totaal meer dan 1000 bladzijden) verslonden heeft ziet daarin meermaals het zinnetje “overyielding polycultures” terug komen. Klinkt leuk zo 'n overvloedig producerende polycultuur. Maar hoe ontwerp je zo een plantencombinaties die het goed doen in ons klimaat? Want je weet wel, veel van die permacultuur werken zijn geschreven door auteurs die tuinieren in een heel ander klimaat. Geen nood, ook in ons klimaat kan je vlot aan het combineren slaan met wat hier wel goed groeit.
Spontaan zijn is ook voor planten niet altijd de meest gewaardeerde eigenschap. Want planten die enthousiast en probleemloos groeien krijgen al gauw het etiket “lastpak” opgekleefd. Crosne (Stachys affinis), oftewel Japanse andoorn, is één van die bijzondere voedselgewassen die soms als te spontaan ervaren worden door tuiniers. Ik deel die ervaring helemaal niet. Ook al heb ik crosne in verschillende tuinen gehad. Zorgeloos crosne telen dat kan makkelijk als je rekening houdt met de aard van het plantje. Het groeit goed op plaatsen waar andere gewassen het niet doen, bedekt perfect de bodem en ieder jaar oogst je knolletjes à volonté die bijzonder goed smaken.
Duiven zijn echte “tuinopportunisten”. Ze verschijnen gewoonlijk in de tuin rond het moment dat de erwten gezaaid worden (meestal begin maart). In die periode zijn ze druk bezig met het bouwen van hun nest en vinden ze heel wat nuttig materiaal in de natuurlijke moestuin. Takjes, strooisel, ze kunnen het allemaal gebruiken en vinden vlot hun gading in de bedden waar nog wat wintermulch ligt. Van al dat werk krijgen ze honger. En ja, ook voedsel vinden ze in de tuin. Dat een vogel of een ander organisme mee-eet in onze tuin vinden we geen enkel punt. Tuinieren is immers samenwerken met de natuur en dus ook delen. Het is de normaalste zaak dat iedereen in het tuin- ecosysteem zijn portie krijgt. Ik zeg wel delen. 
Kroosvarens zijn fantastische planten. Ze groeien bijzonder snel, oogsten is uiterst makkelijk en je kan ze voor van alles en nog wat gebruiken. Mulch, veevoer, zelf opeten,.. het zijn allemaal opties. Ik kweek de plant vooral om zelfvoorzienend te zijn in stikstofmeststoffen en dat is best handig. Ik hoef geen bloedmeel, kunstmest of andere bewerkte stikstofbronnen aan te schaffen. Wij doen een beroep op kroosvarens en oogsten zo stikstof uit de lucht. Duurzaam en bovendien gratis en voor niks.